Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ (1954 – 1975), Thanh Hóa là tỉnh có địa bàn chiến lược trọng yếu, cầu nối giữa hậu phương lớn miền Bắc và tiền tuyến lớn miền Nam, là kho dự trữ hậu cần quan trọng, do đó Thanh Hóa trở thành trọng điểm đánh phá của Đế quốc Mỹ. Với quyết tâm đánh Mỹ và thắng Mỹ góp phần cùng cả nước giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Thanh Hóa đã có những đóng góp rất to lớn về sức người, sức của. Những chiến công oanh liệt, lẫy lừng của quân, dân tỉnh ta cũng như những mất mát hy sinh trong 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước đã được Đảng, Nhà nước, Bác Hồ và các cấp, các ngành ghi nhận. Nhiều tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu, xuất sắc đã được tặng những phần thưởng cao quý.
Hiện vật tiêu biểu