`

848 người đang online

Chứng tích chiến tranh tại “tọa độ lửa” Hàm Rồng – Nam Ngạn trong những năm 1965-1973

Đăng ngày 23 - 01 - 2025

Trong chiến tranh phá hoại của Mỹ ở miền Bắc Việt Nam (1965-1973), cầu Hàm Rồng (Thanh Hóa) được giới quân sự Mỹ coi là “điểm tắc lý tưởng”, đánh sập cầu Hàm Rồng sẽ cô lập và cắt đứt con đường chi viện từ Bắc vào Nam. Trung ương Đảng, Quân khu 3 và tỉnh ủy Thanh Hóa xác định trọng điểm địch đánh phá vào quân khu lúc này là Thanh Hóa. Trọng điểm Thanh Hóa là Hàm Rồng. Bảo vệ cầu Hàm Rồng là góp phần bảo vệ giao thông thông suốt.

Với quyết tâm cắt đứt mạch máu giao thông quan trọng, ngăn chặn sự chi viện của quân và dân miền Bắc đối với cách mạng miền Nam, bộ quốc phòng Mỹ đã trực tiếp chỉ đạo phương án đánh phá Hàm Rồng. Chúng dùng mọi thủ đoạn tàn bạo nhất, ác liệt nhất, với số lượng lớn máy bay hiện đại và bom đạn có sức công phá lớn nhất tập trung đánh phá. Từ năm 1965-1973, giặc Mỹ đã huy động 121 lần tốp với 2.924 lần chiếc máy bay đánh phá 1.096 trận, ném 71.600 tấn bom phá với 11.526 quả, 99 bom nổ chậm, bắn 600 tên lửa, 2.840 quả rốckét, 2.178 quả đạn pháo kích, hàng trăm bom bi và thủy lôi.

Đặc biệt, trong 2 ngày 3 và 4/4/1965, quân Mỹ đã sử dụng 174 lần tốp, 454 lần chiếc máy bay, ném 627 quả bom phá, 58 quả bom nổ chậm (gồm các loại từ 500 đến 1.000kg), hàng trăm tên lửa, rốc-két vào các khu vực trọng điểm của Thanh Hoá. Riêng khu vực Hàm Rồng - Nam Ngạn - Yên Vực, địch bổ nhào 85 lần, cắt bom bắn phá 80 lần, ném 350 quả bom, bắn 149 quả đạn rốc-két. Bầu trời Hàm Rồng vang rền tiếng gầm rú của máy bay địch, mặt đất rung chuyển bởi những loạt bom hạng nặng của kẻ thù dồn dập dội xuống, cầu Hàm Rồng đã phải oằn mình chống lại sự hủy diệt của không quân Mỹ…

Bất chấp tiếng gầm rú trên bầu trời của các loại máy bay phản lực chiến đấu (A-4D-C, F-8C, F-100D và F-105D) của đế quốc Mỹ, quân và dân Hàm Rồng, Nam Ngạn, Yên Vực vẫn dũng cảm bám chắc trận địa với thế trận hiệp đồng chiến đấu chặt chẽ giữa bộ đội phòng không, không quân, bộ đội địa phương, dân quân du kích các làng Nam Ngạn, Yên Vực; tự vệ Nhà máy Điện Hàm Rồng; Nhà máy xay, Nhà máy Phân lân, lò cao... nên dù bay ở tầm cao hay tầm thấp thì máy bay địch cũng đều không tránh được lưới lửa phòng không dày đặc, nhiều tầng, nhiều lớp của ta bủa vây từ nhiều phía. Sự phối hợp nhịp nhàng, hiệu quả của các lực lượng chiến đấu đã tạo nên "trận đồ bát quái" vây chặt lũ giặc trời. Chỉ trong 2 ngày mùng 3 và 4/4/1965, 47 máy bay hiện đại của Mỹ đã bị bắn tan xác trên bầu trời Hàm Rồng, nhiều giặc lái bị bắt sống, tin vui làm nức lòng quân dân cả nước và bè bạn trên thế giới. Nhiều đài phát thanh phương Tây lúc bấy giờ bình luận: "Đây là ngày đen tối nhất của không lực Hoa Kỳ". Cầu Hàm Rồng vẫn vững vàng, hiên ngang như thách thức sức mạnh bạo tàn của giặc Mỹ. Mạch máu giao thông Bắc - Nam vẫn được giữ vững, nâng đỡ cho những đoàn quân cùng vũ khí, đạn dược, tiếp tục nối nhau hùng dũng hướng vào miền Nam ruột thịt, kịp thời chi viện sức người, sức của cho tuyền tuyến.

Tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa, khu vực ngoài trời trưng bày một số hiện vật thể khố lớn, là những vũ khí, trang bị của Quân đội và nhân dân Việt Nam sử dụng trong những năm chống chiến tranh phá hoại của Mỹ trên miền Bắc: Máy bay MIG-17 số hiệu 3029 do Liên Xô chế tạo viện trợ cho Việt Nam (loại máy bay đầu tiên Không quân Việt Nam sử dụng đánh trả Không quân Mỹ bảo vệ cầu Hàm Rồng trong hai ngày 3-4/4/1965); Pháo phòng không 100 ly, ký hiệu: KS - 19M2 (KS - M 1949 100mm); Nòng Pháo cao xạ 57 ly, ký hiệu: S-60 M.1950.57mm; Nòng Pháo cao xạ 37 ly, ký hiệu: 61K M 1939. 37mm, pháo do Liên Xô sản xuất vào những năm 1949, viện trợ cho Việt Nam đánh Mỹ.

Trong không gian phòng trưng bày “Thanh Hóa trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, giai đoạn 1945-1975, các hiện vật được sắp xếp khoa học, nêu bật được nội dung chủ điểm của từng phần. Trong đó, những tài liệu, hiện vật trưng bày về Hàm Rồng đã tạo nên một điểm nhấn tiêu biểu, tái hiện hình ảnh cuộc chiến tranh của quân và nhân dân Hàm Rồng Thanh Hóa đã hiệp đồng chiến đấu quân binh chủng. Với thủ pháp trưng bày đối lập giữa một bên là vũ khí thô sơ của quân và dân Hàm Rồng, bên kia là những tang vật vũ khí hiện đại (xác máy bay, quân trang, quân dụng) của đế quốc Mỹ, qua đó giúp khách tham quan có thể hình dung Hàm Rồng – nơi đụng độ của hai “khối quyết tâm”, một bên là chính nghĩa sáng ngời của quân và dân Hàm Rồng, Thanh Hóa trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc và chế độ xã hội chủ nghĩa, hiện thân của văn minh và tiến bộ tha thiết với độc lập tự do. Một bên là cuộc chiến tranh xâm lược phi nghĩa của đế quốc Mỹ - một đế quốc sừng sỏ, có tiềm lực kinh tế, quân sự mạnh bậc nhất thế giới, một đội quân viễn chinh chuyên nghiệp với binh hùng tướng mạnh nhưng cuối cùng cũng phải trả giá bằng những thất bại nặng nề.

Sưu tập vũ khí của quân và dân ta sử dụng bảo vệ cầu Hàm Rồng gồm: Súng trường, Súng tiểu liên K54 của tổ tự vệ bảo vệ cầu Hàm Rồng; Súng Trung liên của Tổ Trung liên núi Ngọc; Nòng súng phòng không 12ly7 của Trung đội dân quân gái Hoa Lộc (huyện Hậu Lộc), đã sử dụng bắn rơi 2 máy bay phản lực Mỹ. Đây là đơn vị gái dân quân đầu tiên bắn rơi máy bay Mỹ bằng súng bộ binh, được Bác Hồ gửi thư khen ngợi; Kính ngắm của Trung đội lão quân Hoằng Trường (huyện Hoằng Hóa), đã sử dụng ngắm bắn máy bay địch, trong 10 ngày từ 14/10 - 24/10/1967 các cụ đã bắn rơi 2 máy bay Mỹ (F-4H và AD-6). Đây là đơn vị lão quân đầu tiên bắn rơi máy bay địch trên miền Bắc, được Bác Hồ gửi thư khen ngợi; Hòm đạn của đơn vị bộ đội trực chiến Hàm Rồng đã bắn rơi máy bay Mỹ F4 ngay loạt đạn đầu tiên trong trận ngày 19/8/1967; Vỏ đạn 57ly của đơn vị pháo cao xạ Hàm Rồng; Hòm đựng đạn 37ly; Hộp đựng ngòi nổ pháo 37ly; Mái chèo chị Ngô Thị Tuyển, dân quân Nam Ngạn dùng chèo thuyền tiếp đạn cho bộ đội chiến đấu trận 3,4/4/1965; Cây đinh ba – vũ khí tự tạo củaXí nghiệp sửa chữa ôtô 19/5 sử dụng chiến đấu bảo vệ cầu Hàm Rồng (1965-1973)…

Sưu tập tang vật vũ khí của đế quốc Mỹ gồm: Mảnh xác máy bay B52 của Mỹ bị bộ đội tên lửa Ái Sơn (tp. Thanh Hóa) bắn rơi; Mảnh xác máy bay AD-6 của Mỹ bị Trung đội Lão quân Hoằng Trường (huyện Hoằng Hóa) bắn rơi, tháng 10/1967 (đây là chiếc máy bay thứ 160 quân ta bắn rơi trên miền Bắc);  Đầu máy bay không người lái (máy bay do thám) của Mỹ bị quân dân Hàm Rồng – Đò Lèn phối hợp bắn rơi ngày 18/7/1965; Ghế máy bay A6A - bộ phận của chiếc máy bay Mỹ bị quân dân miền Bắc bắn rơi tại khu vực Hàm Rồng; Áo liền quần, giày, mũ, cờ ăn xin, thẻ căn cước… trang bị của phi công Mỹ đã bị quân và dân Thanh Hóa bắn rơi máy bay và bắt sống giặc lái khi chúng bổ nhào ném bom cầu Hàm Rồng, năm 1965.

Một số hình ảnh trưng bày:
Toàn cảnh phần trưng bày: Hàm Rồng chống chiến tranh phá hoại miền Bắc của đế quốc Mỹ.
Sưu tập vũ khí, trang bị của Quân đội và Nhân dân ta sử dụng
trong những năm chống chiến tranh phá hoại của Mỹ trên miền Bắc (1965-1973).
 
Tang vật, vũ khí tối tân của Mỹ đã bị quân dân ta bắn rơi tại khu vực Hàm Rồng
trong những năm chúng leo thang đánh phá miền Bắc (1965-1973).
Lê Thị Hường
(Phòng Trưng bày – Tuyên truyền)

Ý kiến bạn đọc
    <

    Tin mới nhất

    Chứng tích chiến tranh tại “tọa độ lửa” Hàm Rồng – Nam Ngạn trong những năm 1965-1973(23/01/2025 10:38 SA)

    Đa dạng hoạt động phát huy giá trị Di sản văn hóa Đông Sơn tại Bảo tàng Thanh Hóa(14/08/2024 7:56 SA)

    Chiến thắng Lạch Trường góp phần đánh bại cuộc tiến công “Mũi tên xuyên” của không quân Hoa Kỳ(02/08/2024 8:34 SA)

    Bảo tàng Thanh Hóa hưởng ứng ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5) “Bảo tàng vì giáo dục và nghiên cứu”(16/05/2024 3:27 CH)

    Phát huy giá trị, ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ cho thế hệ trẻ qua tài liệu, hiện vật bảo...(22/04/2024 7:43 SA)

    <

    Tin liên quan

    Đa dạng hoạt động phát huy giá trị Di sản văn hóa Đông Sơn tại Bảo tàng Thanh Hóa(14/08/2024 7:56 SA)

    Chiến thắng Lạch Trường góp phần đánh bại cuộc tiến công “Mũi tên xuyên” của không quân Hoa Kỳ(02/08/2024 8:34 SA)

    Phát huy giá trị, ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ cho thế hệ trẻ qua tài liệu, hiện vật bảo...(22/04/2024 7:43 SA)

    Bảo vật quốc gia Kiếm ngắn Núi Nưa và câu chuyên gợi nhớ anh hùng dân tộc Triệu Thị Trinh(04/03/2024 2:40 CH)

    Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hoá, góp phần phát...(27/12/2023 3:27 CH)

    Hiện vật tiêu biểu